Gdzie są symbole w programie AutoCAD? Dostępne symbole można znaleźć w panelu Wstążka -> zakładka Widok -> panel Palety, aby uruchomić palety. Alternatywnie użyj kombinacji klawiszy CTRL+3, aby uzyskać dostęp do tych samych palet. Niektóre symbole można znaleźć w przykładowych plikach dołączonych do programu AutoCAD. Jak wskazać północ na […] Peloponez, a dokładnie - Półwysep Peloponeski, to bez dwóch zdań jedno z najbardziej magicznych miejsc w Europie. Antyczna kraina jest dosłownie przesiąknięta mityczną atmosferą, a ślady historii znajdziemy tam na każdym kroku. Ruiny dawnych zabudowań zapierają dech w piersiach, a baśniowego krajobrazu dopełniają gaje oliwne, sady cytrynowe i winnice. Co warto zobaczyć Województwo pomorskie – jednostka podziału administracyjnego , jedno z 16 , położone w północnej części kraju. Siedzibą władz województwa jest . Obejmuje obszar o powierzchni 18 310,34 km². Jest najdalej wysuniętym na północ województwem państwa. 30 czerwca 2021 roku województwo miało ponad 2,35 mln mieszkańców. Mapa miejscowości Częstochowa w serwisie e-turysta. Tutaj możesz przeglądnąć mapę interesującego Cię miasta lub regionu. Mapę możesz przesuwać korzystając z myszy, a także oddalać lub przybliżać, by odnaleźć interesującą Cię ulicę lub obiekt na mapie. Mapa Częstochowa, jeżeli interesują Cię zaś noclegi w Deklinacja powinna być wpisana na każdej mapie służącej do nawigacji. Zwykle umieszczona jest w rogu mapy, przy róży wiatrów, strzałce wskazującej północ lub podobnym znaku. W przypadku map w dużej skali deklinacja jest wpisana tylko w jednym miejscu – obowiązuje na całej mapie (mapy podejść, schematy lotnisk, szczegółowe Na północ od Równin Centralnych leży nizina polodowcowa z Wielkimi Jeziorami. Od wschodu Wielkie Równiny ograniczają Appalachy . W wielu miejscach od Nebraski na północy, po Teksas na południu zachowana jest wciąż oryginalna roślinność tworząca prerię , którą w XVI. w zachwycali się hiszpańscy odkrywcy [6] . . KRAJOBRAZ – PASY RZEŹBY TERENU W POLSCE; Na podstawie wysokości bezwzględnej i ukształtowania powierzchni można wyróżnić główne jednostki ukształtowania powierzchni: niziny, wyżyny i góry. Cechą charakterystyczną ukształtowania powierzchni Polski jest pasowy układ rzeźby terenu. W każdym pasie wyróżniono mniejsze jednostki – krainy geograficzne czyli obszary wyróżniające się podobnymi cechami krajobrazowymi i geologicznymi. Zostały one usystematyzowane w pasach rzeźby terenu: pas pobrzeży (niziny nadmorskie), pas pojezierzy, pas Niziny Środkowopolskie, pas wyżyn (Wyżyny Polskie), pas kotlin (Kotliny Podkarpackie), pas gór. Na ukształtowanie powierzchni Polski wpływ miały geologiczne procesy wewnętrzne (procesy górotwórcze, procesy lądotwórcze, procesy wulkaniczne, trzęsienia ziemi) i zewnętrzne (wietrzenie, erozja, ruchy masowe, akumulacja). Charakterystyczną cechą ukształtowania powierzchni Polski jest pasowość. Pasy wyższe (góry, wyżyny, pojezierza) rozdzielone są pasami niższymi (nizinami, kotlinami). W Polsce zdecydowanie przeważają niziny — zajmują ok. ¾ całego obszaru. Niziny nadmorskie (pobrzeża) Rzeźba mało urozmaicona; na wybrzeżu wydmy porośnięte lasem, piaszczyste plaże lub klify; rozległe obszary pokrywają pola uprawne, w dużych nadmorskich miastach znaczne powierzchnie zajmuje infrastruktura portowa; ogromne znaczenie ma turystyka. Główne procesy Przebieg kształtowania się rzeźby Procesy zewnętrzne – erozja morska i ruchy masowe Rzeźba tworząca się współcześnie Fale morskie niszczą brzegi, powodując osunięcia ziemi i powstanie klifów (wybrzeże wysokie) Procesy zewnętrzne – akumulacja morska i rzeczna Rzeźba tworząca się współcześnie Fale oraz wiatr nanoszą piasek, tworząc plaże (wybrzeże niskie), mierzeje, wydmy Przy ujściach rzek gromadzi się materiał skalny i organiczny, który buduje na przykład deltę Wisły na Żuławach Pojezierza Pagórkowate i faliste niziny; rzeźba bardzo urozmaicona, tworząca malowniczy krajobraz z licznymi jeziorami, wokół których rozciągają się pola i lasy; mało jest żyznych gleb, więc dużą część obszarów bezleśnych stanowią łąki i pastwiska; zabudowa wiejska jest raczej rozproszona; brak okręgów przemysłowych; niewielkie miasta pełnią rolę ośrodków turystycznych. Jezioro Boczne oraz Niegocin, Leinadz2009 [CC BY-SA ( via Wikimedia Commons” Główne procesy Przebieg kształtowania się rzeźby Procesy zewnętrzne – związane z działalnością lądolodu, erozja, akumulacja, ruchy masowe Plejstoceński lądolód skandynawski przyczynił się do pofałdowania terenu Powstały typowe formy polodowcowe, np. moreny, pradoliny, sandry Po ustąpieniu lądolodu liczne zagłębienia terenu wypełniła woda, tworząc jeziora Niziny Środkowopolskie Rzeźba mało urozmaicona; szerokie doliny wielkich rzek; dominuje krajobraz rolniczy; dominują tereny rolnicze: pola uprawne, sady, łąki i pastwiska; na Nizinie Wielkopolskiej wydobywa się węgiel brunatny i gaz ziemny, na Nizinie Śląskiej rudy miedzi. Główne procesy Przebieg kształtowania się rzeźby Procesy zewnętrzne – przeważnie akumulacja Na dużych głębokościach występują osady i fałdowania z mezozoiku i paleozoiku Przykryte zostały grubą warstwą osadów kenozoicznych pochodzących z akumulacji rzecznej, wiatrowej i lodowcowej Wyżyny Rzeźba uzależniona od rodzaju skał w podłożu; występują jaskinie, wąwozy, ostańce skalne; zagospodarowanie jest silnie uzależnione od warunków naturalnych: na zachodzie (Wyż. Śląska) powstała aglomeracja górnośląska bazująca na zasobach węgla kamiennego, a na wschodzie (Wyż. Lubelska) dominują tereny rolnicze rozwinięte dzięki żyznym glebom. Główne procesy Przebieg kształtowania się rzeźby Procesy wewnętrzne – ruchy górotwórcze Najstarsze Góry Świętokrzyskie wypiętrzyły się w orogenezie kaledońskiej Procesy zewnętrzne – akumulacja morska, erozja rzeczna i wiatrowa, wietrzenie mechaniczne i chemiczne (kras), ruchy masowe Przez długi czas były niszczone przez procesy zewnętrzne Większość skał w całym pasie pochodzi z ery mezozoicznej, kiedy obszar ten pokrywało morze, na dnie którego gromadziły się osady Procesy wewnętrzne – ruchy górotwórcze Na początku ery kenozoicznej alpejskie ruchy górotwórcze przyczyniły się do podniesienia terenu Procesy zewnętrzne – akumulacja morska, erozja rzeczna i wiatrowa, wietrzenie mechaniczne i chemiczne (kras), ruchy masowe Późniejsze procesy zewnętrze ponownie działały obniżająco i wyrównująco Kotliny Równinny, wąski pas z monotonną rzeźbą; przepływa przez nie Wisła i jej niektóre dopływy; obok terenów rolniczych rozwinęły się tu ośrodki przemysłowe, ponieważ obszar ten obfituje w surowce mineralne (sól kamienną, ropę naftową i gaz ziemny). Główne procesy Przebieg kształtowania się rzeźby Procesy wewnętrzne – alpejskie ruchy górotwórcze Zapadliska powstałe w czasie wypiętrzania się Karpat Procesy zewnętrzne – akumulacja morska, rzeczna, wiatrowa, lodowcowa Na dnie obniżeń gromadziły się osady morskie, po wyparowaniu wody powstały pokłady soli w Wieliczce i Bochni Później zostały zasypane osadami nanoszonymi przez rzeki, wiatr i lądolód Karpaty Najwyższy pas rzeźby z dwoma głównymi łańcuchami górskimi: Karpatami i Sudetami; duże nachylenie stoków utrudnia zagospodarowanie gór; ludzie osiedlali się przede wszystkim w dolinach i kotlinach śródgórskich, gdzie dominuje rolnictwo, w wyższych duże znaczenie ma turystyka. Główne procesy Przebieg kształtowania się rzeźby Procesy wewnętrzne – fałdowania orogenezy alpejskiej Na przełomie mezozoiku i kenozoiku na dnie morza gromadziły się osady – powstał tzw. flisz karpacki składający się z naprzemiennych warstw piaskowców i łupków Warstwy te zostały silnie pofałdowane w czasie alpejskich ruchów górotwórczych Procesy zewnętrzne – erozja i akumulacja wodno‑lodowcowa, wietrzenie, ruchy masowe Procesy zewnętrzne (erozja, wietrznie, ruchy masowe na stokach) obniżały teren gór, rzeki wyżłobiły długie doliny w Beskidach, a lodowce wysokogórskie – szerokie doliny w Tatrach Tatry Wysokie – najwyższa część Tatr – zbudowane są głównie z twardych, odpornych granitów, które powstały dużo wcześniej (pod koniec paleozoiku) i dlatego pozostały najwyższym pasmem Sudety Źródło: 2016 Masyw Śnieżnika – Sudety, Jacek Halicki [CC BY-SA ( via Wikimedia Commons; Główne procesy Przebieg kształtowania się rzeźby Procesy wewnętrzne – ruchy górotwórcze Fałdowane i wypiętrzane w paleozoiku (orogeneza kaledońska i hercyńska) Procesy zewnętrzne – erozja i akumulacja wodno‑lodowcowa, wietrzenie, ruchy masowe Potem prawie całkowicie zrównane Procesy wewnętrzne – ruchy górotwórcze, działalność wulkanów Na początku kenozoiku w związku z działaniem alpejskich sił górotwórczych wystąpiło popękanie górotworu i przesunięcia warstw skalnych Powstały liczne uskoki i zapadliska, Kotlina Kłodzka i Kotlina Jeleniogórska Szczeliny skalne często wypełniała magma, tworząc tzw. intruzje, np. granitowe, bazaltowe Magma wydobywała się też na powierzchnię jako lawa wulkaniczna Procesy zewnętrzne – erozja i akumulacja wodno‑lodowcowa, wietrzenie, ruchy masowe W Karkonoszach powstają kotły i doliny polodowcowe. W całych Sudetach następuje ponowne obniżanie i wyrównywanie rzeźby Słowniczek Depresja – obszar lądu położony poniżej poziomu morza; geologiczne procesy wewnętrzne (endogeniczne) – procesy kształtujące powierzchnię Ziemi, których energia pochodzi z wnętrza Ziemi; zaliczają się do nich: procesy lądotwórcze i oceanotwórcze (ruchy epejrogeniczne), procesy górotwórcze (ruchy orogeniczne), trzęsienia ziemi, procesy wulkaniczne, geologiczne procesy zewnętrzne (egzogeniczne) – procesy kształtujące powierzchnię Ziemi, których źródłem jest energia słoneczna; zaliczają się do nich: wietrzenie – rozdrabnianie skał pod wpływem czynników atmosferycznych, ruchy masowe – przemieszczanie zwietrzeliny na stoku pod wpływem siły grawitacji, erozja – niszczenie podłoża przez rzeki, lodowce, fale morskie, wiatry, transport – przenoszenie produktów skalnych, akumulacja – osadzanie produktów skalnych, góry – obszar leżący powyżej 500 m charakterystyczne są duże wysokości względne i strome stoki; teren silnie pofałdowany, choć miejscami mogą występować obszary płaskie, tzw. równie; krzywa hipsograficzna – wykres liniowy przedstawiający podział powierzchni danego obszaru według wysokości nad poziomem morza; powierzchnie pod linią wykresu mają kolory hipsometryczne, dzięki czemu łatwiej zinterpretować cały wykres; nizina – płaski lub lekko pofałdowany teren sięgający do wysokości ok. 200–300 m w Polsce do nizin zaliczają się również pojezierza, których najwyższe wzniesienia przekraczają 300 m wyżyna – obszar położony na wysokościach od ok. 300 m do ok. 500 m w Polsce wyżyny sięgają nieco powyżej 600 m (Łysica w Górach Świętokrzyskich – 612 m w niektórych miejscach na świecie wyżyny osiągają nawet kilka tysięcy metrów wysokości bezwzględnej (np. Wyżyna Tybetańska, Wyżyna Meksykańska, Wyżyna Abisyńska); o przynależności danego obszaru do wyżyn decydują wysokości względne, które są tu znacznie mniejsze niż w górach (poniżej 300 m), toteż powierzchnia terenu jest słabiej pofałdowana; do wyżyn zaliczają się również tzw. płaskowyże, czyli obszary płaskie leżące powyżej 200 m Źródło: Licencja modułu: Współczesna rzeźba Polski a dawne wydarzenia geologiczne CC BY „PODRÓŻ PRZEZ REGIONY GEOGRAFICZNE POLSKI” Główne przyczyny obecnego ukształtowania powierzchni Polski – e-podreczniki Poland is beautiful Czy wiedzieliście, że Polska jest sporo mniejsza niż Afganistan, a Alaska wcale nie jest większa od Brazylii? Animowana mapa, którą stworzył naukowiec Neil R Kaye, pokazuje rzeczywiste wielkości krajów. Prawdopodobnie spora część z was, o ile nie jesteście studentami lub absolwentami geografii, wyobraża sobie świat na podstawie map odwzorowanych po raz pierwszy w XVI w. przez Merkatora. W tym ujęciu, jedynie państwa leżące w okolicach równika, zachowują rzeczywiste proporcje. Reszta, czy to na północ czy na południe, jest znacząco zniekształcona. Stwierdzenie, że mapa Merkatora kłamie, jest jednak sporym nadużyciem, bo flamandzki kartograf stworzył swoje dzieło, po to by marynarzom łatwiej było wyznaczać azymuty, a nie, by ludzie na tej podstawie wyobrażali sobie rzeczywiste rozmiary państw i kontynentów. Odwzorowanie Merkatora Foto: Wiki Commons Polska nie jest wielkości Egiptu Kilka przykładów naszego błędnego wyobrażenia? Spójrzmy na Rosję. Jasne, to kraj monstrualnych rozmiarów, ale w rzeczywistości jest mniejszy niż Afryka, choć mapa Merkatora mówi co innego. Gdy "gigantyczną" Grenlandię porównamy z krajami afrykańskimi, okazuje się ona zwyczajnym średniakiem. Tak samo Polska, na pozór podobnej wielkości, co Egipt, tak naprawdę jest od niego dwa razy mniejsza. By wyprowadzić nas z błędu, powstało już co najmniej kilkanaście rozwiązań, które pomogą nam sprawdzić, jakich rozmiarów rzeczywiście są dane państwa i regiony. Jednym z najnowszych jest animowana mapa, którą Neil R Kaye opublikował w serwisie reddit. Na czym polega działanie ruchomej mapy? "Każdy kraj jest rzutowany na mapę sferyczną i umieszczany na jej środku, gdzie pojawia się w prawdziwych proporcjach. Następnie wraca na swoje miejsce, co pokazuje, że kształtów z kuli nie da się odwzorować na płaskiej powierzchni tak, żeby idealnie do siebie pasowały" - tłumaczy naukowiec współpracujący z amerykańskim Met Office. Najlepiej jednak zobaczcie efekty tego zabiegu z bliska. Zobacz także: Przeczytaliśmy upraszczaczowi języka zawiłe pisma urzędowe Blog Ciekawostki TOP 20 najpiękniejszych miast południowej Polski. Zaplanuj w tym roku choć dwa To były bardzo fajne dwa lata. Pomijając podróże po świecie, dzięki którym spełniliśmy kilka swoich wielkich marzeń oraz „uziemienie” latem 2014, odwiedzaliśmy najpiękniejsze polskie miasta i miasteczka. W większości przypadków w południowej połówce Polski, bo tak nam wygodniej. Niektóre odwiedziliśmy wcześniej, jeszcze zanim powstał blog. Sporo jest natomiast wciąż w planie. A album się tworzy. Dzięki temu mogliśmy już wytypować aż 20 takich miejscowości. „Takich, tzn. jakich?” Zapytacie. Miejsc, gdzie czas się zatrzymał, miejsc, gdzie czas biegnie wolniej, miejsc, gdzie spędzając weekend, jesteśmy w stanie naładować swoje akumulatory. Małe miasta mają w sobie to coś. Skoro dają tyle dobrego. Mamy więc dla Was zadanie motywacyjne. Zaplanujcie odwiedziny w przynajmniej dwóch takich miejscowościach w 2016 roku. A może należycie już do aktywnych podróżników i odwiedziliście większość z nich? A może prawie wszystkie? A na końcu wpisu – KONKURS. Dwie osoby będą mogły sobie zobaczyć być może jedno z nich. Liczby, które widzicie przy nazwach miejscowości to nasze subiektywne oceny w skali od 1-5. Wzięliśmy pod uwagę odpowiednio: odprężający klimat i atmosferę / liczbę zabytków i atrakcji / położenie i otoczenie. A przeszukaliśmy w naszych archiwach i wspomnieniach tylko województwa południowe: 1. Śląskie (Dolnośląskie, Opolskie, Śląskie) i 2. Małopolskie (Świętokrzyskie, Małopolskie, Podkarpackie i Lubelskie). Najpiękniejsze miasta w Polsce Południowej. Nasze zestawienie: 1. Bystrzyca Kłodzka – 3/4/4 Rynek z ratuszem i renesansowymi zabudowaniami, średniowieczne mury obronne, baszty, gotycki kościół Michała Archanioła i brama wodna. Po prostu tu ładnie! Zwłaszcza, jak trafi się Wam tak ładna pogoda, jak nam kiedy zawitaliśmy do Bystrzycy Kłodzkiej. Szczerze mówiąc, to nie rozpoznałam się na zdjęciu powyżej. Chyba minęło już kilka ładnych lat od naszej wizyty! I chyba trzeba to powtórzyć! Ciekawe miejsce blisko: Wodospad Wilczki w Międzygórzu, Kłodzko 2. Cieszyn – 3/5/4 Cieszyn zawsze zachwyca, związku z tym bardzo chętnie tam jeździmy (zwłaszcza, że daleko nie mamy). Jest jednym z najstarszych ośrodków na Śląsku – wszystko rozpoczęło się na Wzgórzu Zamkowym, gdzie powstało grodzisko. Dziś można tu zobaczyć (znajdującą się także na dwudziestozłotowym banknocie – spójrzcie do portfela) Romańską Rotundę i Wieżę Piastowską. Spacer po cudnym rynku z zabytkowymi kamienicami i przyległych do niego krętych uliczkach a także po (i tu znów mamy nasze ulubione porównanie) „cieszyńskiej Wenecji”, wreszcie przejście przez Most nad Olzą do Czech to tylko kilka propozycji na dzień w Cieszynie. Gdzie warto spać? Hostel 3 Bros – najlepszy w tej części Polski! Ciekawe miejsce blisko: Zamek w Kończycach Małych 3. Lanckorona* – 5/3/5 Najwspanialej chyba jest przyjechać tu jesienią. Warunkiem jednak jest „złota polska jesień” i piosenki Marka Grechuty w słuchawkach. Nam taki dzień właśnie się „trafił” zeszłej jesieni (jak ten czas leci!). Drewniane XIX-wieczne podcieniowe domy i zabytkowe wille prezentują się wtedy wyjątkowo ładnie. Lankorońskie koty i anioły wygrzewają się w ciepłym słońcu. Poza tym koniecznie trzeba zobaczyć ruiny zamku wzniesionego przez Kazimierza Wielkiego i wstąpić do kościoła św. Jana Chrzciciela, którego historia sięga XIV wieku. * Uwaga, Lanckorona, choć zawsze miasteczko – nie ma już praw miejskich. Gdzie warto spać? Pensjonat Leśny Ogród – zarezerwuj Ciekawe miejsca blisko: Sanktuarium i dróżki kalwaryjskie w Kalwarii Zebrzydowskiej 4. Świdnica – 2/5/3 Świdnica to największe miasto obok Jeleniej Góry w naszym zestawieniu, w sumie nie pasuje do miana”miasteczka” raczej porządnego miasta. Ale niech będzie wyjątek. To nie tylko ładny i dobrze zachowany rynek, nad którym góruje katedra pod wezwaniem św. Wacława i Stanisława. Świdnica to przede wszystkim znany nie tylko w Polsce, ale także na Świecie (świadczą o tym zagraniczni turyści) protestancki Kościół Pokoju wpisany na listę UNESCO. To jeden z dwóch zachowanych tego typu kościołów w Polsce (jest jeszcze jeden w Jaworze, kolejny był wybudowany w Głogowie lecz nie zachował się do dnia dzisiejszego). Tą perełkę Dolnego Śląska koniecznie trzeba zobaczyć. My będąc tam byliśmy po prostu dumni, że mamy w Polsce tak fantastyczne zabytki! Gdzie warto spać? Apartamenty pod Lwem – zarezerwuj nocleg Ciekawe miejsce blisko: Góra Ślęża 5. Paczków 2/4/3 Choć nie lubimy tego typu określeń (a właściwie porównań), to nie możemy nie wspomnieć, że Paczków bywa (a nawet dość często jest) nazywany „polskim Carcassone”. A dlaczego? Przetrwały tu bowiem świetnie zachowane XIV – wieczne mury obronne (w niektórych fragmentach nawet pierścienie zewnętrzne oraz wewnętrzne obwarowań). Wieże bramne, aż 19 z 24 baszt oraz trójnawowy kościół św. Jana to te elementy paczkowskiego krajobrazu i historii, które stanowią o jego atrakcyjności. Odwiedzając ciocie wiele razy zawsze trafialiśmy na mury obronne. Im młodszym się było – tym odważniej się na nie wspinaliśmy. Ciekawe miejsce blisko: Ruiny pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim 6. Sandomierz – 4/5/3 Ciężko zaryzykować stwierdzenie, że ktoś nie słyszał o tym historycznie ważnym i wybotnie ciekawie położonym nad Wisłą mieście. Dodatkowo rozsławione zostało przez serial „Ojciec Mateusz” i twórczość Zygmunta Miłoszewskiego. Sandomierz to przepiękny rynek, mnóstwo zabytkowych kamienic, a także cenne świątnie (jak na przykład Bazylika Katedralna z XIV wieku z cennymi polichromiami gotyckimi) a także Zamek Kazimierza Wielkiego, czy Dom Jana Długosza. Podobnie jak w przypadku Kazimierza Dolnego, w okolicach Sandomierza można odnaleźć lessowe wąwozy. No i mnóstwo sadów! Gdzie warto spać: Klimatyczny pensjonat Sandomiria – zrezerwuj nocleg Ciekawe miejsce blisko: Góry Pieprzowe, Opatów i podziemia Opatowskie 7. Wiślica – 3/4/4 Historia tego miasteczka mocno łączy się z postacią Kazimierza Wielkiego. W 1347 roku tutaj właśnie ogłosił Statuty Wiślickie. Także jeden z najważniejszych zabytków miasta, bo Kolegiata Narodzenia Najświętszej Marii Panny została wzniesiona z fundacji wspomnianego wcześniej króla. W podziemiach znajdują się fundamenty romańskiej świątyni z IX wieku. Obok znajduje się gotycka kamienica Jana Długosza. Piękne położenie Wiślicy nad rozlewiskami rzeki Nidy i w środku Ponidzia – „polskiej Toskanii”, także stanowi o jej atrakcyjności. Warto wspomnieć także, że Wiślica była miastem aż do 1869 roku, kiedy to utraciła prawa miejskie. Ciekawe miejsce blisko: Grodzisko słowiańskie w Stradowie (przeklęte miejsce!), Pińczów 8. Żarki – 3/3/5 Nie kręćcie nosem. Perełka. To schowane pomiędzy wzgórzami zielonej Jury miasteczko, choć nie imponuje może układem urbanistycznym, zachwyca wielokulturowością i tradycjami. Ogromna społeczność żydowska pozostawiła po sobie synagogę i jeden z większych cmentarzy a na skraju miasteczka, gdzie występuje (tylko!) skromna parterowa małomiasteczkowa architektura stoi unikatowy zespół stodół kamiennych, służących dziś jako plenery filmowe czy miejsce organizacji kupieckich jarmarków, z których Żarki słyną. Przybywa tu na nie nawet 10 tys. ludzi. Sporo z nich dla produktów tradycyjnych. Miasteczko tworzy mały zespół razem z dzielnicą Leśniów, gdzie znajduje się słynne i trzeba przyznać pięknie prezentujące się Sanktuarium Matki Boskiej Leśniowskiej. Ciekawe miejsce blisko: Punkt widokowy na Queście Jurajskiej i ruiny kościoła Św. Mikołaja 9. Biecz – 4/4/4 Pewnie niewielu wie, że jest jednym z najstarszych ośrodków Małopolski – prawa miejskie otrzymał w XIII wieku. Zobaczymy tu między innymi kościół Bożego Ciała a także Klasztor Reformatorów i sporo starych kamienic (Dom Becza, kamienica Barianów). No i najważniejsze – fragmenty średniowiecznych murów miejskich z dwoma basztami, rzecz w Małopolsce wcale nie oczywista. Ktoś nawet nadał mu kiedyś buńczucznie przydomek „polskiego Carcassone” – czyli tak jak Paczków 😉 oraz bardziej adekwatny „Perła Podkarpacia”. Naprawdę fajnie położone miasteczko, z pewnością należy do tych, którzy lubią na stosunkowo małym terenie zobaczyć maksymalnie dużo zabytków. Ciekawe miejsce blisko: Gotycki drewniany kościół w Binarowej 10. Stary Sącz – 5/4/4 Mocno związany z postacią księcia Bolesława Wstydliwego oraz jego żoną świętą Kingą. To nasze rodzinne strony, choć tak „blogowo”, by zrobić porządne zdjęcia to byliśmy tu w sumie niedawno. Co można powiedzieć o Starym Sączu oprócz tego, że ma swojski, galicyjski klimat i chyba jest jednym z najpiękniejszych, najbardziej romantycznych polskich miasteczek, gdzie bloki, wielopiętrowe budynki nie zaburzyły panoramy i krajobrazu kulturowego miasteczka. Panorama od strony Błoni i doliny Popradu jest naprawdę ładna, tak samo jak ze stoków Beskidu Sądeckiego, który okala Sącz. Wspominał o tym Jan Paweł II, który często tu wędrował. Stary Sącz lubią filmowcy, artyści i fotografowie. A Ul. Węgierska to chyba jedna z najpiękniejszych polskich ulic jeśli chodzi o niską, urokliwą architekturę sprzed lat. Ciekawe miejsce blisko: Platforma widokowa „ślimak” w Woli Kroguleckiej, Beskid Sądecki 11. Jarosław – 3/5/3 Posiadacz jednego z najpiękniejszych rynków w Polsce Południowo-wschodniej. I bardzo stary ośrodek. To książe kijowski Jarosław Mądry w IX wieku zbudował w tym miejscu gród obronny i właściwie wszystko wówczas się zaczęło. Jednak to okazałe jarmarki jakie organizowano nad Sanem w wieku XVI i XVII przyniosły Jarosławowi bogactwo i dobrobyt. Wszystko dzięki strategicznemu położeniu na skrzyżowaniu szlaków handlowych. Powstał wtedy między innymi wspaniały ratusz i okazałe kamienice (tzw. kamienice jarosławskie). Wzniesiono tu także obwarowany Klasztor Benedyktynek z kościołem św. Mikołaja i Stanisława Biskupa. Wszystko przetrwało. Łącznie z podziemiami od niedawna udostępnionymi publicznie. Zobaczyć tu można także Synagogę Dużą oraz Małą oraz Cerkiew Przemienienia. To najbardziej wielokulturowe miasto w naszym zestawieniu. Miasto lekko „wisi” na skarpie nad doliną Sanu. Warto odwiedzić je w drodze do Przemyśla czy nawet Lwowa. Ciekawe miejsce blisko: Pałac w Wysocku 12. Nowy Wiśnicz – 3/3/4 fot. Mateusz Nowak – Nowy Wiśnicz to schowane pomiędzy wzgórzami pogórza o tej samej nazwie miasteczko, będące perłą w koronie posiadłości rodu Lubomirskich, które wielokrotnie mijamy w drodze w rodzinne strony. Niestety, gdyby nie pożar w XIX wieku byłoby jeszcze piękniejsze i drewnianą architekturą wyróżniało się w skali całej Polski. Kilka takich budynków zachowało się jednak przy rynku i w bliskim sąsiedztwie. Ponadto wizytówką miasteczka są położone po drugiej stronie dzielącego go na pół jaru, budowle: renesansowy zamek Lubomirskich z czterema doniosłymi wieżami oraz kompleks klasztorny karmelitów przekształcony w więzienie. Wielkim walorem Wiśnicza (podobnie jak Jeleniej Góry i Lanckorony) jest piękne położenie. Ciekawe miejsca blisko: Bochnia i kopalnia soli w Bochni 13. Pszczyna – 2/5/3 Śląska natura nakazuje nam obiektywnie wskazać więcej niż tylko Cieszyn w przypadku pięknych miast. Pszczyna to perła Górnego Śląska z jednym z ładniejszych rynków, zachowaną średniowieczną tkanką miejską ale głównie z powodu unikatowej rzeczy – założenia pałacowo – parkowego, które praktycznie przylega do starówki. Pałac w Pszczynie to jeden z najlepiej zachowanych tego typu miejsc w Polsce, że nie wspomnimy o parku w sąsiedztwie. Dla mieszkańców Śląska wydać się może już nudna jako miejsce wypadów na weekend, ale ludzi z reszty Polski zawsze „wbija w ziemię”. Będąc w aglomeracji trzeba koniecznie przyjechać tu choćby na pół dnia, tym bardziej, że poza pałacem można zajść do skansenu pszczyńskiej wsi, małego pałacyku – Ludwikówki czy nietypowej wieży wodnej, przekształconej na steampunkową restaurację. Ciekawe miejsce blisko: 14. Lipnica Murowana 3/4/3 Kolejne miasteczko, które formalnie straciło prawa miejskie. Ale historia nie kłamie. Centrum Lipnicy to owalny układ przestrzenny (niestety bez murów) i bardzo ładny rynek, pełen uroku starych domów podcieniowych, starego drzewostanu, pamiętającego zabór austriacki. Oprócz rynku, gdzie przy rzeźbie Św. Szymona, stojącego na dużej kolumnie, wiosną stoją słynne lipnickie, wielkanocne palmy, warto odwiedzić oraz absolutny hit na skalę polski – drewniany kościół św. Leonarda z 15 w wraz z starym cmentarzem. Cała miejscowość z uwagi na zakonserwowany po wiekach plan przestrzenny w skali mikro – wpisana została na listę UNESCO. Ciekawe miejce blisko: Nie wiemy 😛 15. Kłodzko – 3/5/4 Może kojarzyć się z gotyckim mostem ozdobionym figurami świętych prowadzącym na przepiękną starówkę, który jest kopią mostu Karola znajdującego się w Pradze. Zresztą Kłodzko to taka nasza, skromna wersja Pragi. Może się także kojarzyć z gotyckim kościołem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny – to najważniejszy i najstarszy sakralny zabytek Kotliny Kłodzkiej oraz śladami wielkiej powodzi z 1997 roku, które przetrwały do dziś na elewacji. Zobaczymy tu jedną z najpiękniejszych rzeźb w Polsce – Madonnę z czyżykiem i sporo wielowiekowej architektury. Nad miastem wznosi się i czuwa Twierdza Kłodzka a pod nim – ciągnie labirynt podziemi, udostępniony do zwiedzania. Gdzie spaliśmy: Ciekawe miejsce blisko: Bardo Śląskie i przełom Nysy Kłodzkiej lub Duszniki Zdrój 16. Kazimierz Dolny – 5/4/4 Gdyby Kazimierz nad Wisłą, zwany też Dolnym, nie znalazł się w zestawieniu – byłoby ono bezcelowe. Kazimierz, choć najbardziej na północ położone miasteczko naszego zestawienia odwiedziliśmy całkiem niedawno. I absolutnie wskoczył do osobistego Top 5 w swojej kategorii. Niestety w tego też powodu czasami przeżywa oblężenie. To królewskie miasto bogaciło się na handlu rzecznym wzdłuż Wisły i jako jedno z nielicznych miejsc w Polsce przypomina sporych rozmiarów osrodek miejski (biorąc pod uwagę wygląd rynku, liczbę renesansowych kamienic i kościołów), pomimo, że tak naprawdę zachował kameralny klimat i wielkość (spacerem można go zwiedzić w dwie czy też trzy godzinki). Kazimierz jest pięknie położony na wiślanej skarpie, ze wzgórza zamkowego, dominującego nad miastem trudno nie zachwycić się miejską panoramą z zachodzącym i odbijającym się w tafli Wisły pomarańczowym słońcem. Nie zapominajmy oczywiście o kilkunastu głębokich lessowych wąwozach w okolicy, które przyciągają na spacery w baśniowej scenerii. Również nocne z pochodniami. Gdzie spać? Zobacz najlepiej oceniane noclegi w Kazimierzu Dolnym Ciekawe miejsce blisko: Ruiny zamku w Janowcu (widać w oddali na zdjęciu) 17. Chęciny – 3/3/4 Dumny a jednocześnie niepozorny przedstawiciel woj. świętokrzyskiego. Nad starym miasteczkiem dominuje piękna bryła zamku, z którego rozciąga się imponująca panorama Gór Świętokrzyskich. Chęciny spodobały się nam już, gdy zerkaliśmy na stare ryciny i fotografie. To było ważne Miasto Królewskie Korony. A to rzut kamieniem z Kielc. Naprawdę warto tu przyjechać, już kilku osobom polecaliśmy a te nie żałowały. Ciekawe miejsce blisko: Jaskinia Raj i skansen w Tokarni 18. Bolków – 3/3/5 Będąc kiedyś na wycieczce szkolnej a później na praktykach z geologii zahaczyliśmy o Bolków. Raz w czasie słynnego „Castle Party”, gdy dumne, książęce miasteczko, aczkolwiek nieco senne, jak większość podobnych w Sudetach „ukoloryzował”y tłumy przebranych w gotyckie stroje fanów mrocznej muzyki. Bolków zamkiem stoi, być może jednym z 10 najpiękniej położonych w Polsce, ale i samo miasto zachowało sporo ciekawej architektury, podcieniowych domów i 13-wiecznych kamienic, pochyły rynek z ratuszem, choć całość nieco przerzedzona przez klocki z czasów powojennych. Jakby do tego dodać mglisty klimat legend o skarbach z czasów II Wojny Światowej – Bolków i okolice może się okazać celem podróży wielu z Was w 2016 roku. Ciekawe miejsce blisko: Rycerska wieś Świny z ruinami zamku z 13 w. 19. Jelenia Góra – 2/4/4 To drugie obok Świdnicy (i drugie z Dolnego Śląska) wcale nie małe ale średniej wielkości miasto w naszym zestawieniu. Ale jest powód – naszym zdaniem jest to najpiękniej położone miasto w Polsce. Amfiteatralnie w Kotlinie o podobnej nazwie i pod Karkonoszami. Jelenia Góra ma pięknie zachowaną i odnowioną starówkę, niestety już bez obwarowań miejskich ale za to z dwoma basztami, z których prezentuje się okazale cała Kotlina, pełna zamków i pałaców. Jelenia Góra to też dzielnica Cieplice-Zdrój z pałacem Schaffgothów i parkiem zdrojowym oraz przepięknej natury ratusz. Gdzie spaliśmy? Hotel Fenix. Ale warunki takie sobie Ciekawe miejsce blisko: Zamek Chojnik, Karpacz 20. Czchów – 4/3/3 fot. Mateusz Nowak – No nazbierało się nam miasteczek w Małopolsce! Aż trzy pozycje leżą blisko siebie, bo z Czchowa jest rzut kamieniem i do Wiśnicza i do Lipnicy Murowanej. To mini-miasteczko w dolinie Dunajca pamięta oczywiście czas traktu handlowego na Węgry, zaczynało swoją karierę jako komora celna a później jako starostwo, kasztelania i miejsce sądów oraz zjazdów szlachty. Dziś oprócz małego runku z domami drewnianymi, centralne usadowioną studnią konieczni trzeba odwiedzić gotycki kościół oraz dominujący nad miastem zamek, z którego ostała się głównie romańska wieża obronna. Okolice Czchowa są bogate w sady jabłoniowe a pomiędzy nimi można odnaleźć przynajmniej kilkanaście drewnianych idyllicznych willi, do których aż chce się uciec. Ciekawe miejsce blisko: Jezioro Czchowskie i Zamek Tropsztyn Srebrna dwudziestka. Pozostałe propozycje i Wasze nominacje: No jak nietrudno się domyślić, nie wszystkie kolejne miasteczka mieliśmy już okazję zobaczyć na własne oczy, co nie przeszkadza, by nasza wiedza turystyczno – krajoznawcza, pomogła nam wytypować (czy też fachowo: zwaloryzować) takie właśnie miejsca. Albo Wasze propozycje. Czekamy również na Wasze typy. Dopiszemy oczywiście! Od zachodu do wschodu: Wleń, Lubomierz, Strzegom, Brzeg, Biała, Byczyna, Toszek, Żywiec, Zator, Sławków, Alwernia, Wieliczka, Pińczów, Opatów, Szydłów, Krasnystaw, Dynów, Jaśliska, Leżajsk, Lesko, Lubartów. A z tych większych: Tarnów, Nowy Sącz, Przemyśl, Bielsko-Biała Najpiękniejsze miasta i miasteczka w Polsce Płd. [Mapa Interaktywna] Źródło zdjęć: 13 – UM Pszczyna; 5, 11, 18 – Oczywiście chodzi tu też o to, jak wyznaczyć pozostałe kierunki główne, a nawet pośrednie jeśli ma się taką potrzebę. 1. Mech (glony, porosty) porasta pnie drzew od strony północnej, ponieważ jest to najmniej oświetlona i ogrzana strona drzewa (na naszej półkuli). Zatem rośliny te mogą spodziewać się większej wilgotności, którą lubią i mniejszego nasłonecznienia (którego nie lubią) 2. Korona drzewa rosnącego samotnie jest bardziej rozbudowana od strony południowej. Dzieje się tak, ponieważ od południa trafia jej się więcej ciepła i światła, które sprzyjają silniejszemu rozwojowi liści i rozrostowi gałązek. Ponadto wiatry wieją u nas częściej z północy i "wymuszają" przechylanie się korony drzewa ku południowi. 3. Słoje przyrostów rocznych na pniu świeżo ściętego drzewa są szersze od południa, a węższe od północy. Dzieje się tak również ze względów podanych powyżej, a wiec w związku z przewagą wiatrów północnych (wiejących z północy) i naturalną "chęcią" drzewa do kierowania się ku południowi, ku lepszemu nasłonecznieniu. Całe drzewo niejako skłania się ku południowi. Nie jest to jednak w naszym klimacie tak mocny wpływ, aby można było obserwować bardziej spektakularne skrzywienie sylwetki drzewa. Niestety - żeby posłużyć się tą metodą musielibyście najpierw ściąć drzewo. Lepiej niech rośnie. Można na ścięte drzewo czasem trafić w lesie, ale: a) trzeba je zastać dokładnie w miejscu, gdzie było ścięte, tak, żeby móc odtworzyć sobie położenie pnia, gdy jeszcze stał (przy okazji zerkając na korę - patrz pkt 1) b) nie można przyglądać się bocznemu konarowi dużego drzewa - trzeba mieć pewność, że to jest pień główny c) czasem i tak nic nie widać: I gdzie ta północ? 4. Mrowiska od strony południowej mają łagodniejszy stok. Po prostu mrówki wystawiają w ten sposób jak największą powierzchnię mrowiska na działanie promieni słonecznych, żeby było w nim cieplej i bardziej sucho. Trzeba przyznać jednak, że często różnica w nachyleniu mrowiskowych stoków jest bardzo subtelna. A gdy będziemy tak stali, albo wolno obchodzili mrowisko dookoła oglądając je dokładnie - mrówki wejdą nam na nogi i zaczną atakować, a to przyjemne nie jest. 5. W nocy, przy niezachmurzonym niebie można kierować się na naszej półkuli położeniem Gwiazdy Polarnej (zwanej Gwiazdą Północną). Leży ona na przedłożeniu tylnych "kół" Wielkiego Wozu (Wielkiej Niedźwiedzicy). Najlepiej zatem najpierw znaleźć na nocnym niebie ten gwiazdozbiór, zlokalizować tył (po przeciwnej stornie dyszla*) i odmierzyć "na oko" 5 odległości między kołami ku górze. A tam już czeka Gwiazda Polarna. Gdyby teraz poprowadzić linię łączącą Gwiazdę z Ziemią to właśnie tam, na styku tej linii z Ziemią wyznaczymy kierunek północny. Warunek jest jeszcze jeden: musimy gwiazdozbioru i gwiazdy szukać z dala od oświetlonych elektrycznością siedzib człowieka. Na niebie w mieście nic nie zobaczycie, nawet gdy nie ma chmur. Do ustalenia kierunku północnego można użyć również innych gwiazdozbiorów. Zainteresowanych tym tematem odsyłam do książki "Przewodnik wędrowca. sztuka odczytywania znaków natury" Tristana Gooleya, Wyd. Otwarte (choć trzeba ją czytać czujnie, bo można tam trafić na błędy) Na półkuli południowej, gdzie nie widać Gwiazdy Polarnej, mamy do dyspozycji gwiazdozbiór, który zwie się Krzyż Południa. Jego dłuższe ramię wyznacza w przybliżeniu kierunek południowy, z czego korzystali dawni żeglarze. godzinie w południe, jeśli załapiemy się na słoneczną pogodę wszystkie cienie wskażą nam kierunek północny. Niektóre podręczniki każą posłużyć się tajemniczym przedmiotem, który nosi nazwę gnomon. Jest to po prostu kij wbity w ziemię pod kątem prostym. Jego cień, tak jak cień drzewa, butelki, człowieka, czy innego szpiczastego przedmiotu pokaże północ. Jeśli macie wątpliwość, czy wbiliście kij pionowo - można zwiesić z gałęzi drzewa sznurek obciążony kamieniem - on będzie na pewno zwisał pionowo, a cień pokazywał to, co trzeba. Jeśli jesteś człowiekiem możesz sobie stanąć tyłem do Słońca, wystawić ręce na boki i spojrzeć na swój cień. Głowa wskaże północ, nogi - południe, a ręce - wschód i zachód. 7. Można też próbować użyć zegarka z tarczą z cyferkami. Zegarek kładziemy poziomo, a jego wskazówka godzinowa, czyli ta krótsza, ma być skierowana dokładnie w kierunku Słońca (a jeszcze lepiej: wskazówka godzinowa ma być przedłużeniem cienia rzucanego przez przedmiot). I gdy już ten zegarek leży sobie we właściwej pozycji kierunek południowy jest tam, gdzie wskazuje dwusieczna kąta między wskazówką godzinową, a godziną 12-stą. Brzmi to okropnie, zwłaszcza, jak się nie przerabiało jeszcze kątów na matematyce. Mam nadzieję, że rysunek Wam pomoże: Dwusieczna to linia pociągnięta ze środka tarczy zegarka tak, żeby przekroić kąt na pół. Całość robimy na oko. Przyznam Wam się, że nigdy nie udało mi się w ten sposób wiarygodnie wyznaczyć kierunku. Zawsze kompas pokazywał kierunek nieco odmiennie niż zegarek. *dyszel - belka połączona z przodem wozu służąca do przyłączenia go do zaprzęgniętych koni lub traktora:) Chcąc wyznaczyć położenie Gniezna na mapie Polski możemy stwierdzić, że miasto te znajduje się nieco na zachód i północ od środka naszego kraju. Gniezno leży w województwie Wielkopolskim w odległości dziesięciu kilometrów od sąsiedniego województwa – kujawsko-pomorskiego. Współrzędne geograficzne umiejscowienia Gniezna to: Szerokość: 52°32′05″N Długość: 17°34′57″E W okolicy Gniezna znajdują się takie miasta jak Kędzierzyn, Jankowo Dolne, Żydowo, Modliszewko. Gniezno na mapie Polski – źródło Google Maps Gniezno znajduje się w odległości: – około 50 km od Poznania – około 24 km od Wrześni – około 83 km od Bydgoszczy – około 67 km od Inowrocławia – około 290 km od Warszawy – około 390 od Katowic – około 250 km od Gdańska – około 500 od Pragi, stolicy Czech – około 310 km od Berlina, stolicy Niemiec Zobaczmy jak umiejscowione jest Gniezno na tle całej Europy – ciężko nie odnieść wrażenia, że Gniezno położone jest niemal w ścisłym środku naszego kontynentu.

gdzie jest północ na mapie polski